ایران خودرو، با نام پیشین ایران ناسیونال (به انگلیسی: Iran Khodro Company) (یا به‌اختصار: IKCO) شرکت خودروسازی ایرانی است که در سال ۱۳۴۱ توسط برادران خیامی با سرمایهٔ مالیِ ۱۰۰ میلیون ریال بنیان‌گذاری شد.
این شرکت مهم‌ترین شرکت خودروسازی ایرانی است، که انواع خودروهای سبک و سنگین را با همکاری شرکای خارجی یا به‌تنهایی مونتاژ می‌کند. ایران خودرو سالانه حدود ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید می‌کند.
تاریخچه[ویرایش]
نخستین نشان ایران خودرو
تولید دنا پلاس توربو در ایران خودرو
شرکت ایران خودرو (سهامی عام) در مردادماه سال ۱۳۴۱ با سرمایه ۱۰۰ میلیون ریال تأسیس و در شهریورماه همان سال تحت شمارهٔ ثبت ۸۳۵۲ و شناسه ملی ۱۰۱۰۰۳۶۰۷۹۴ در اداره ثبت شرکت‌های تهران به ثبت رسید. تولید اولیه شرکت، اتوبوسهای معروف به «LP» بود که شاسی آن از آلمان وارد می‌شد و با نصب اتاق بر روی آن در کارخانه شمالی فعلی شرکت ایران خودرو مونتاژ می‌گردید. در ادامه، شرح مختصری از رویدادها و دستاوردهای شرکت ایران خودرو از سال ۱۳۴۵ تاکنون ارائه می‌گردد:
در سال ۱۳۴۵ قراردادی با شرکت روتس انگلیس به منظور تولید پیکان، منعقد گردید که یک سال بعد در ۲۴ اردیبهشت ۱۳۴۶ کارخانه خودروسازی به نام «ایران ناسیونال» با سرمایه حدود ۴۰۰ میلیون ریال تأسیس گردید که شامل زمین، اعتبار بانکی، ماشین آلات نو و کهنه، که قادر به مونتاژ روزانه ۱۰ دستگاه سواری و ۷ دستگاه اتوبوس و کامیون بود.
از سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۵۷ پیکان در مدل‌های مختلف کار، لوکس، جوانان، استیشن و وانت و اتوبوس در مدل‌های اتوبوس ۳۰۲ شهری، بیابانی و سوپرلوکس و مینی‌بوس و آمبولانس تولید می‌گردید. افزایش تولید از سال ۱۳۴۶ شروع و سرانجام در سال ۱۳۵۶ حدود ۹۸۰۰۰ دستگاه پیکان تولید گردید.
در سال ۱۳۵۲ هدف و سیاست اصلی شرکت بر مبنای تولید داخلی قطعات و خودکفائی مطرح گردید، که در این راستا شرکت‌های بلبرینگ، پیستون و ایدم تبریز و شرکت رضای مشهد و ریخته‌گری تأسیس شد.
پیکان نخستین خودروی تولید ایران
در سال ۱۳۵۳ با افزایش قیمت نفت و درآمدهای ارزی، شرکت ایران ناسیونال به منظور حفظ بازار تصمیم به تولید پژو گرفت و سهام شرکت نیز در همین سال وارد بورس گردید و حدود ۴۵ درصد از سهام شرکت به عموم واگذار گردید.
در اواخر سال ۱۳۵۶ و اوایل سال ۱۳۵۷ با توجه به اینکه پیکان قدیمی شده بود، تعویض آن در دستور کار قرار گرفت و بر همین اساس به منظور تولید خودروی جدیدتری با پژو فرانسهمذاکراتی انجام گرفت که در نهایت منجر به عقد قرارداد تولید پژو ۳۰۵ شد. اما قبل از انجام کار و هم‌زمان با وقوع انقلاب اسلامی تمامی صنایع، ملی و در اختیار دولت قرار گرفت. با وقوع انقلاب اسلامی به موجب بند الف قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران مصوب ۱۶-۴-۱۳۵۸ شورای انقلاب اسلامی، شرکت ایران ناسیونال به اعتبار نوع صنعت، زیر مجموعه سازمان صنایع ملی با مدیریت وزارت صنایع قرار گرفت و ملی اعلام گردید. این دوره هم‌زمان با شروع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بود که از مهم‌ترین مسائل این دوره وجود مشکلات ارزی و اقتصادی از جمله نبود واردات، دشواری تهیه مواد اولیه از خارج، ضعف کیفیت و تحویل به موقع و فرسودگی دستگاه‌ها در ایران خودرو بود که تا سال ۱۳۶۱ همچنان ادامه داشت.
سال ۱۳۶۲ یکی از سال‌های کم مسئله و پررونق تولید است که علت آن، وضعیت مناسب ارزی و استراتژی وزارتخانه بود و در واقع این رشد در سایر صنایع به چشم می‌خورد.
سال ۱۳۶۴ با کاهش درآمدهای ارزی نشانه‌های بحران صنعتی، اقتصادی و تولیدی آغاز گردید تا آنجا که در سال ۱۳۶۵ کارخانه در آستانه تعطیلی قرار گرفت.
در سال ۱۳۶۷ با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ سازمان ملل مسئله تعیین خودروی سواری با هماهنگی کامل سازمان و وزارتخانه مطرح و قرارداد ساخت پژو ۴۰۵ در مدت ۳ سال، منعقد گردید.
در سال ۱۳۶۸ هم‌زمان با تأکید دولت بر تولید خودروهایی که کاربری عمومی داشته باشد، دو تحول بزرگ روی داد. اولین تحول تبدیل سالن پژو به سالن اتوبوس بود که این سالن در دو شیفت، سالانه ۶۰۰۰ دستگاه اتوبوس تولید می‌کرد. تحول دوم، هم‌زمان با توقف تولید پیکان و تعطیل شدن کارخانه تالبوت و نداشتن نیروی محرکه و اعلام آمادگی پژو برای عقد قرارداد با شرکت ایران خودرو بود که شرکت، ناگزیر تصمیم به نصب موتور ۵۰۴ بر روی پیکان گرفت و پیکان به «پیکاژو» و سپس به «پیکان۱۸۰۰» تغییر نام داد.
از مهم‌ترین تحولات سال ۱۳۷۰ می‌توان به تولید مجدد پیکان و تأسیس شرکت ساپکو اشاره نمود.
در سال ۱۳۷۳ از بزرگترین تحولات ابتدا تدوین برنامه هفت ساله شرکت و سپس افزایش تیراژ تولید بیش از ۳۰۰ هزار دستگاه در سال را می‌توان ذکر کرد. از جمله اهداف استراتژیک در برنامه ۷ ساله موضوع کیفیت و بهبود مستمر بود که در راستای آن اجرای پروژه استقرار استاندارد ایزو۹۰۰۰ و بهره‌مندی از نظام تضمین کیفیت در نظر گرفته شد و تا پایان سال ۱۳۷۷ بسیاری از واحدهای تولیدی گواهینامه ایزو۹۰۰۲ کردند. از دیگر اهداف افزایش کمی و کیفی تعداد قطعات ساخت داخل خودروهای تولیدی بود که با تشکیل شرکت ساپکو این مهم تحقق یافت. تحول بزرگ دیگر ایجاد مرکز تحقیقات ایران خودرو با سرمایه‌گذاری بالا بود که منجر به طراحی محصول سمند گردید.
در سال ۱۳۸۱ با تدوین برنامه ۱۰ ساله، برنامه شرکت بر دستیابی به جایگاه یک شرکت تراز جهانی و حرکت به سوی جهانی شدن قرار گرفت و در این راستا از جمله اهداف استراتژیک در برنامه ۱۰ ساله، افزایش کیفیت، تنوع محصولات به ویژه سمند، جمع‌آوری پیکان، حفظ قیمت، رقابت‌پذیری و دریافت تکنولوژی نوین از خودرو سازان جهان اعلام گردید. البته باید به این نکته هم توجه کرد که توقف خط تولید پیکان که در آن زمان به عنوان یکی از پرفروش‌ترین خودروهای ایران خودرو بود باعث کاهش بازار این شرکت شد. از دیگر اهداف بزرگ ایران خودرو که بطور جدی دنبال شده می‌توان کاهش هزینه و حضور در صحنه بازار داخلی و توسعه صادرات به کشورهای مختلف را نام برد. همچنین تولید انبوه خودرو سمند به عنوان خودرو ملی در سال ۱۳۸۱ آغاز گردید.
سمند، از محصولات ایران خودرو که به کشورهای اروپایی نیز صادر شده
در سال ۱۳۸۲ پروژه‌های پارس، سمند X7 و پژو ۲۰۶ آغاز گردید.
در سال ۱۳۸۳ سازمان در راستای ارتقای بهره‌وری و امکان بهتر برنامه‌ریزی و کنترل فعالی تهای خود اقدام به استفاده از نظام برنامه‌ریزی یکپارچه منابع از شرکت SAP نمود. در این سال پروژه‌های پژو پارس ELX و سمند LX به بهره‌برداری رسید.
در سال ۱۳۸۴ خروج پیکان از سبد تولید محصولات شرکت ایران خودرو به عنوان گامی در جهت ارتقای سطح تکنولوژی در داخل سازمان و حرکتی بسوی ارتقای رضایت مشتریان انجام شد و محصولات ۲۰۶SD، روا با موتور بهینه OHV و سمند سریر تولید گردید. در این سال موتور ملی پایه گاز سوز طراحی شد و ایران خودرو به بازارهای جهانی وارد گردید.
در سال ۱۳۸۵ خط تولید موتور ملی با حضور رئیس‌جمهور راه اندازی شد و پروژه‌های تولید سمند آذربایجان، بلاروس و سوریه به بهره‌برداری رسید. به علاوه، در این سال محصول تندر۹۰ نیز با همکاری شرکت رنو به سبد محصولات شرکت افزوده شد و باعث گردید انحصار همکاری‌های بین‌المللی ایران خودرو از شرکت پژو خارج گردد. پروژه تولید سمند در ونزوئلا در این سال نیز آغاز گردید. در سال ۸۶ ایران خودرو موفق به کسب تندیس بلورین در جایزه ملی کیفیت (EFQM) گردید. خطوط تولید در سایت‌های تبریز، سنگال و مصر راه اندازی و محصول جدید سمند سورن به بازار عرضه شد.
در سال ۸۷ دومین خودرو ملی ایران خودرو با نام رانا طراحی گردید. در این سال ایران خودرو به عنوان صادرکننده نمونه کشور، جایزه ملی صادرات را کسب نمود. همچنین موفق به دریافت تندیس بلورین واحد برتر تحقیق و توسعه کشور گردید.
در سال۱۳۸۸، ایران خودرو نقش چشمگیری در افزایش تولید خودرو در کل کشور ایفا نمود و با تمرکز بر صادرات برند ملی، موفق به رشد ۴۰ درصدی صادرات خودرو ساخته‌شده از شبکه ایران خودرو گردید. در این سال اولین خودرو مجهز به فناوری نانو نیز توسط ایران خودرو طراحی و نمونه‌سازی گردید.
در سال ۱۳۸۹ رکورد تولید ۷۵۵٫۵۵۵ دستگاه خودرو سبک برای اولین بار در تاریخ منطقه ثبت گردید و نزدیک به نیمی از سهم تولید خودرو سبک کشور در اختیار ایران خودرو قرار گرفت. همچنین بنا بر اعلام سازمان مدیریت صنعتی در همایش معرفی شرکت‌های برتر ایران، شرکت ایران خودرو به عنوان «برترین شرکت ایرانی» در شاخص‌های ذیل معرفی شد:
- کسب رتبه نخست در شاخص فروش
- کسب رتبه نخست در شاخص اشتغال‌زایی
- کسب رتبه دوم در شاخص سودآوری
- برترین گروه صنعتی در میان گروه‌های خودروسازی کشور
- برگزیده شرکت‌های پیشرو در سراسر کشور
همچنین رشد حدود دو برابری ارزش سهام شرکت، بهبود ۴۰ درصدی شاخص‌های کیفی ایدرو برای محصولات ایران خودرو، مدیریت نقدینگی و تأمین منابع مورد نیاز زنجیره تولید و بهینه شدن مطالبات ساپکو را می‌توان برخی از اهم دستاوردها و موفقیت‌های ایران خودرو در سال ۱۳۸۹ دانست. کاهش قیمت ۲ تا ۵درصدی در ۶۵ محصول مختلف تولیدی، هم‌زمان با آغاز فاز اجرایی طرح هدفمندی یارانه‌ها از دیگر موارد شایان توجه در این سال است. بازنگری و احیاء مجدد صادرات بر مبنای نظر رهبری و دستیابی به صادرات ۴۰ هزار دستگاهی در سال ۱۳۸۹ با تمرکز بر نشان ملی و بازارهای کشورهای اسلامی منطقه و صادرات از شبکه ایران خودرو در دستور کار این شرکت قرار گرفت که در نتیجه آن نزدیک به ۳۰ درصد از تولیدات خودرو ملی در سال ۱۳۸۹ صادر گردید و منجر به افزایش چشمگیر سهم برند ملی شده‌است.
گاه‌شمار شرکت[ویرایش]
سمت راست: دنا پلاس و سمت چپ:پژو ۲۰۷ آی صندوقدار
- ۱۳۴۶:آغاز تولید سواری پیکان در مدل‌های دو لوکس، کار لوکس، جوانان و تاکسی با حجم موتور ۱۶۰۰ و ۱۷۲۵ و ۱۸۰۰ سی سی
- ۱۳۴۸:آغاز تولید وانت پیکان با حجم موتور ۱۶۰۰ سی سی
- ۱۳۵۷:تولید هیلمن دو در
- ۱۳۶۹:آغاز تولید سواری پژو ۴۰۵ در مدل‌های GL و GLX با حجم موتور ۱۵۸۰ سی سی
- ۱۳۷۴:تولید سواری پژو ۴۰۵ در دو مدل دنده‌ای و اتوماتیک با حجم موتور ۲۰۰۰ سی سی، سواری پژو ۲۰۵ مدل GR با حجم موتور ۱۳۶۰ سی سی
- ۱۳۷۶:تولید سواری پژو RD با حجم موتور ۱۶۰۰ سی سی و سپس RDi و RDX
- ۱۳۷۸:تولید پارس با حجم موتور ۱۸۰۰ سی سی و سپس پارس ۲۰۰۰ سی سی و پارس ELX و سفارشی
- ۱۳۷۹:تولید آزمایشی سمند X7 با حجم موتور ۱۸۰۰ سی سی و سیستم انژکتوری و سپس سمند، سمند LX و سمند سفارشی
- ۱۳۸۰:تولید پژو ۲۰۶ با حجم موتور ۱۴۰۰/۱۶۰۰ سی سی (تیپ‌های ۲٬۳٬۵٬۶) و سفارشی، افتتاح خط تولید سمند با حضور رئیس‌جمهور
- ۱۳۸۴:تولید پژو ۲۰۶ صندوقدار ۱۶۰۰ سی سی، تیپ‌های V2,V8,V9,V20
- ۱۳۸۵:تولید پژو آردی جدید با نام «روآ» و سوزوکی گرند ویتارا ۲۰۰۰ سی سی و سپس ۲۴۰۰ سی سی
- ۱۳۸۶:تولید رنو تندر ۹۰ با موتور ۱۶۰۰ سی سی، سمند سورن و تندر ۹۰ استیشن واگن
- ۱۳۸۷:واردات محدود پژو ۴۰۷
- ۱۳۸۹:تولید پژو ۲۰۷ آی با موتور TU5
- ۱۳۹۰:واردات محدود سوزوکی کیزاشی (کلاس D) و تغییر داشبورد محصولات پژو پارس و ۴۰۵
- ۱۳۹۱:تولید رانا
- ۱۳۹۳:تولید وانت آریسان و تندر پیکاپ و دنا
- ۱۳۹۵مونتاژ هایما اس ۷
- ۱۳۹۶:از سرگیری تولید پژو ۲۰۷ آی با تغییر در چهره و تجهیزات، تولید تندر ۹۰ پلاس وتولید دنا پلاس
- ۱۳۹۷:واردات هایما اس ۵
همکاری با پژو[ویرایش]
تولید خودروهای پژو در ایران خودرو
در سال ۱۳۵۳ با افزایش قیمت نفت و درآمدهای ارزی، شرکت ایران ناسیونال به منظور حفظ بازار تصمیم به تولید پژو گرفت و سهام شرکت نیز در همین سال وارد بورس گردید و حدود ۴۵ درصد از سهام شرکت به عموم واگذار گردید. در اواخر سال ۱۳۵۶ و اوایل سال ۱۳۵۷ با توجه به این نکته که پیکان قدیمی شده بود، تعویض آن در دستور کار قرار گرفت و بر همین اساس به منظور تولید خودروی جدیدتری با پژو فرانسه مذاکراتی انجام گرفت که در نهایت منجر به عقد قرارداد تولید پژو ۳۰۵ شد. اما قبل از انجام کار و هم‌زمان با وقوع انقلاب اسلامی تمامی صنایع، ملی و در اختیار دولت قرار گرفت. از سال ۱۳۷۴ شرکت ایران خودرو همکاری خود با شرکت پژو فرانسه را آغاز کرد. در سال ۱۳۸۴ درآمد شرکت پژو از بازار خودرو ایران یک میلیارد یورو بود.[۲] در سال ۱۳۹۱ با بالا گرفتن تحریم‌های علیه ایران و پس از قراردادهای پژو با جنرال موتورز آمریکا،[۳] پژو روابطش را با ایران خودرو قطع کرد.[۴]
در بهمن ماه سال ۱۳۹۴ پژو طبق یک قرارداد به ارزش ۴۰۰میلیون یورو (معادل ۱۳ تریلیون ریال)[۵] که با ایران خودرو به امضا رسید به بازار ایران بازگشت که طی آن انتقال خط تولید پژو ۲۰۰۸٬۲۰۸ و ۳۰۱ در دستور کار قرار گرفت.
محصولات[ویرایش]
سواری[ویرایش]
- پیکان (از رده تولید خارج شده‌است)
- پژو ۴۰۷ (واردات محدود)
- سمند
- سمند LX
- سمند سریر
- سمند سورن
- سمند SE
- رانا
- دنا
- دنا پلاس
- دنا پلاس توربو
- تندر ۹۰ (درحال حاضر بطور مشترک در دو شرکت ایران خودرو و پارس خودرو، سایپا تولید می‌شود)
- تندر۹۰ پلاس
- پژو ۲۰۵ (از رده تولید خارج شده‌است)
- پژو ۲۰۶
- پژو ۲۰۶SD
- پژو ۲۰۷i
- پژو ۲۰۷i SD
- پژو آردی (از رده تولید خارج شده‌است)
- روآ (از رده تولید خارج شده‌است)
- پژو ۴۰۵
- پژو پارس
- مرسدس بنز W211[۶](از رده تولید خارج شده‌است)
- سوزوکی گرند ویتارا
- سوزوکی کیزاشی (این خودرو فقط به صورت آزمایشی و برای بازاریابی به تعداد محدود وارد شد و هیچگاه روی خط تولید ایران خودرو قرار نگرفت[۷])
- هایما S7
- هایما اس ۵
- دانگ فنگ H30 Cross
- رنو کپچر (این خودرو به صورت کامل وارد بازار شد و روی خط تولید ایران خودرو قرار نگرفت [۱])
- پژو ۵۰۸ (این خودرو با همکاری شرکت مشترک ایران خودرو و پژو به صورت آزمایشی وارد می‌شود[۷])
- پژو ۲۰۰۸ (این خودرو با همکاری شرکت مشترک ایران خودرو و پژو ایکاپ روی خط تولید ایران خودرو رفت[۷])
- پژو ۳۰۱
وانت (پیکاپ)[ویرایش]
- باردو: نام تجاری پیکان وانت است که تولید آن متوقف شده‌است
- آریسان: خودرویی است که با چراغ‌های پژو پارس، داشبورد پژو ۴۰۵ اتاق جدید و رودری و موتور پژو روآ سال (۱۷۰۰ سی سی) عرضه می‌شود.
- تندر پیکاپ: مدل وانت تندر ۹۰
- وانت فوتون TUNLAND
کامیون[ویرایش]
کشنده هوو
- بنز اکسور
- بنز اکتروس
- کشنده هوو
- کامیونت هیوندایی Mighty
- کامیون‌های قدیمی L-LK1924
- کامیون‌های قدیمی L-LK2624
اتوبوس[ویرایش]
- مگاترنس
- O302
- O۴۵۷
- SC۴۵۷
- (MAN (CNG
- C457
مینی‌بوس - ون[ویرایش]
- هیوندایی کروز
- آمبولانس Sprinter 314
- ون غزال (GAZelle)
- ون وانا
شعبه‌های داخلی[ویرایش]
ایران خودرو خراسان[ویرایش]
شرکت ایران خودرو خراسان (سهامی خاص) اولین و بزرگترین مجموعه خودروسازی پس از انقلاب است که به دست متخصصان گروه صنعتی ایران خودرو ساخته شده و بیش از ۸۰ درصد ماشین‌آلات و تجهیزات آن ساخت صنعتگران ایرانی است. این شرکت در تاریخ پنجم دی ماه ۷۹ تأسیس و در مورخه ششم دی ماه ۷۹ در اداره ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی مشهد با هدف استفاده از پتانسیلهای اقتصادی و صنعتی منطقه شرق کشور در زمینه صنعت خودرو در مساحتی به وسعت ۷۶۰ هکتار در کیلومتر ۵۵ جاده مشهد- نیشابور و در مجاورت شهر جدید بینالود و در شهرک صنعتی بینالود به منظور تولید انواع خودرو سواری و تجاری نظیر سدان، suv، ون، وانت وکامیونت به ثبت رسیده و براساس پروانه بهره‌برداری شماره ۱۲۲۷۰ تاریخ پنجم خرداد ماه ۸۴ شروع به تولید کرده‌است. فعالیت اجرایی احداث کارخانه، مشتمل بر خطوط تولید بدنه، رنگ، تزئینات و تکمیل‌کاری در سال ۸۲ با هدف تولید ۱۵۰هزار دستگاه خودرو سواری در سال آغاز شده، سالن تزئینات در سال ۱۳۸۴ و سالن‌های رنگ و بدنه در سال‌های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ به بهره‌برداری رسیده‌اند.
ایران خودرو خراسان یکی از موفق‌ترین طرح‌های تمرکز زدایی است که درفضایی به وسعت ۷۳۰ هکتار و در مسیر خطوط انتقال برق، بزرگ راه‌های ترانزیتی و شاهراه‌های اطلاعاتی کشور احداث شده و بزرگترین پروژه صنعتی اجرا شده در استان خراسان رضوی است که در کوتاه‌ترین زمان ممکن به بهره‌برداری رسیده‌است. مجموع سرمایه‌گذاری این پروژه بالغ بر ۲۰۰۰ میلیارد ریال است. ظرفیت نهایی تولید خودرو سواری در ایران خودرو خراسان سالانه ۱۵۰ هزار دستگاه و فروش تقریبی آن ۲۲۰۰ میلیارد تومان است که سهم عمده‌ای را در اشتغال زایی، توسعه و رونق اقتصادی منطقه بینالود و نیز شکوفایی اقتصادی استان را در پی دارد.
ایران خودرو تبریز[ویرایش]
هم‌اکنون وانت آریسان و سمند و سمند سورن در ایران خودرو تبریز تولید می‌شود.
ایران خودرو سمنان[ویرایش]
با تصویب هیئت دولت در جلسه استانی خود در سمنان کارخانهٔ ایران خودرو سمنان در ۱۶ اسفند ۱۳۸۹ باحضور رئیس‌جمهور افتتاح شد.
ایران خودرو مازندران[ویرایش]
شرکت ایران خودور مازندران در سال ۱۳۸۹ با تولید تعداد ۱۹۱۷ دستگاه سمند سریر فعالیت خود را آغاز کرد و سال ۱۳۹۰ با ۱۵ هزار دستگاه تولید خودرو پژو پارس، در سال ۱۳۹۱ با ۱۷ هزار دستگاه، در سال ۱۳۹۲ با تعداد ۱۵ هزار دستگاه، سال ۱۳۹۳ با تعداد ۲۵ هزار و ۱۵۷ دستگاه، سال ۱۳۹۴ با تعداد ۲۵ هزار دستگاه تولید خودرو نمود. این شرکت در سال گذشته با روند رو به جلو توانست این آمار را به ۳۱ هزار و ۲۷۲ دستگاه تولید ارتقاء دهد ضمن اینکه برای ۳۵۰ نفر به‌طور مستقیم و بالغ بر ۲ هزار نفر به‌طور غیر مستقیم ایجاد اشتغال نموده‌است. کارخانه ایران خودرو مازندران به مساحت ۳۰ هکتار در شهرک صنعتی بند پی شرقی واقع در کیلومتر ۲۴ جنوبی شهرستان بابل احداث شده‌است.
ایران خودرو آذربایجان[ویرایش]
این کارخانه دومین کارخانه ایران خودرو در استان آذربایجان شرقی محسوب می‌شود. این کارخانه در ۴ فاز احداث خواهد شد که فاز اول این کارخانه به تنهایی بزرگترین کارخانه خودروسازی خاورمیانه محسوب می‌شود. در فاز اول این کارخانه خودروهای پژو ۲۰۶ و ۲۰۷ تولید خواهند شد. فاز اول این کارخانه تا آخر سال ۹۰ افتتاح و در فاز اول برای ۲۵۰۰ نفر فرصت شغلی ایجاد خواهد شد. ایران خودرو آذربایجان در بخش ممقان و در سه کیلومتری ایران خودرو تبریز قرار دارد.
ایران خودرو آذربایجان با مشارکت ۶۰٪ بخش خصوصی (علی منافلویان و حسین نقدی) و ۴۰٪ شرکت ایران خودرو، مرحله تولید آزمایشی را پشت سر گذاشت که به دلیل اختلافات مالی بین شرکای بخش خصوصی تاکنون به بهره‌برداری نرسیده؛ که در بهار ۱۳۹۱ علی منافلویان ۳۰٪ سهام خود را با امضای مصالحه نامه‌ای به حسین نقدی واگذار کرد.
ایران خودرو کرمانشاه[ویرایش]
کارخانه ایران خودرو کرمانشاه در سوم مرداد ماه سال ۹۶ با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور در زمینی به مساحت ۳۰ هکتار در شهرک صنعتی شهرستان صحنه افتتاح گردید، ظرفیت اسمی تولید خودرو در این سایت تولیدی ۳۰ هزار دستگاه در سال می‌باشد، در حال حاضر در این کارخانه روزانه ۶۰ دستگاه خودرو پژو پارس تولید و روانه بازار می‌کند.
شعبه‌های خارجی[ویرایش]
دفاتر شرکت ایران خودرو در کشورهای آلمان، فرانسه، انگلستان، امارات متحده عربی، چین و ترکیه دایر هستند. ایران خودرو تاکنون در کشورهای ونزوئلا، سنگال، بلاروس، عراق، سوریه و جمهوری آذربایجان کارخانجاتی را برای تولید خودرو احداث کرده‌است که عمده این سایت‌های تولید یا به مرحله تولید نرسیده‌اند یا به دلیل عدم امکان رقابت در بازارهای جهانی به پروژه‌های شکست خورده تبدیل شده‌اند.. شایان ذکر است علاوه بر سایت‌های تولیدی شرکت ایران خودرو در خارج از کشور، این شرکت از طریق شبکه نمایندگان فروش و خدمات پس از فروش خود در جهان سالانه بیش از ۱۰ درصد از تولیدات خود را به حدود ۴۰ کشور خارجی صادر می‌نماید. میزان صادرات شرکت ایران خودرو که از اوایل دهه ۸۰ رشد چشمگیری یافت در سال ۱۳۸۷ از مرز یک صد هزار دستگاه گذشت. در بهمن ماه ۱۳۹۴ ایران خودرو برای مشارکت در تولید محصولاتش با کشور عمّان به توافقی رسید که به موجب آن ایران خودرو با مشارکت غیر نقدی و ارایهٔ خدمات فنی مهندسی به بخش خصوصی و دولت عمّان اقدام به راه اندازی خطوط تولید محصولات ایران خودرو در این کشور نماید.[۸]
ناکارآمدی در بازارهای جهانی[ویرایش]
با توجه به سابقه طولانی ایران خودرو به عنوان اولین تولیدکننده خودرو در ایران، این شرکت تا بحال نتوانسته موفقیت چشمگیری در بازارهای خارج از ایران کسب کند.[۹] سرمایه‌گذاری‌های متعدد شکست خورده این شرکت در کشورهای گوناگون[۱۰] جهت احداث سایت‌های تولید خودرو طی سال‌های گذشته یکی پس از دیگری سندی بر سیاسی کاری و نبود برنامه‌ای مدون، علمی و عملی در صادرات شعاری این شرکت است. عمده دلیل شکست این پروژه‌ها را می‌توان در حمایت‌های غیراصولی دولت و ناکارآمدی این شرکت در بازار داخلی جستجو کرد.[۱۱] شرکت‌های بزرگ خودروسازی سایپا و ایران خودرو به لطف حمایت‌های بی‌دریغ دولت‌های پس از انقلاب از این شرکت‌ها و تضییع حقوق مصرف‌کنندگان داخلی امکان ادامه حیات یافته‌اند. رقابت در بازارهای جهانی نیازمند مقدمات و توانایی‌هایی است که تولیدکنندگان داخلی از آن‌ها بی‌بهره‌اند.[۱۲] روند دامپینگ مستمر ایران خودرو به عنوان بزرگترین شرکت سازنده و صادرکننده خودرو در ایران برای حفظ جایگاه ظاهری در صادرات حاصلی جز افزایش هزینه‌های سرمایه‌گذاری و در نتیجه افزایش قیمت و افت کیفیت بیشتر محصولات عرضه شده در بازار داخلی نداشته.[۱۳]
ایران خودرو پس از ناکارآمدی در بازار و البته انتقادات بسیار زیاد در زمینه امنیت بسیار پایین خودروها، اقدام به افزایش جزئی ایمنی در خودروها نمود. این افزایش باعث شد تا ستاره‌های ایمنی بعضی خودروها، ۱ رتبه افزایش داشته باشد که البته این افزایش کیفیت کماکان محل شک و تردید است و دستمایه انتقادات شبکه‌های خبری شده‌است.[۱۴]
شایعه ورشکستگی ایران خودرو[ویرایش]
در سال‌های پایانی اولین دوره ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد شایعاتی در فضای رسانه‌ای مبنی بر ورشکستگی این شرکت منتشر شد که به دلیل عدم شفافیت در اطلاعات مالی این دست شرکت‌ها امکان تأیید یا رد آن ممکن نشد.[۱۵] این شایعات تا پایان دوره دوم ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد در سال ۱۳۹۲نیز ادامه داشت.[۱۶]
انتقادها[ویرایش]
محمد شریعتمداری در نشست هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران با انتقاد از روند خصوصی‌سازی گفت: فقط ایران خودرو و سایپا در عالم خلق نشده‌اند بلکه خود بخش خصوصی اتاق بازرگانی با تجمیع سرمایه‌های خود می‌تواند یک شرکت خودروسازی ایجاد کند و سومین آن باشد که بنده نیز از آن حمایت می‌کنم.[۱۷]
اطلاعات تماس[ویرایش]
- آدرس: تهران - کیلومتر ۱۴ جاده مخصوص کرج (بزرگراه شهید لشگری)، شرکت ایران خودرو
- صندوق پستی: ۱۱۱–۱۳۸۹۵
- تلفن: ۴۸۹۰۱–۰۲۱
- فکس: ۱–۴۴۹۳۴۰۰۰ ۰۲۱
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ «ایران خودرو در افغانستان کارخانهٔ تولید خودرو می‌سازد» (فارسی). بی‌بی‌سی، ۱۰ اسفند ۱۳۸۷. بازبینی‌شده در ۱۰ اسفند ۱۳۸۷.
- ↑ درآمد یکصد میلیارد یورویی شرکت پژو از بازار ایران وبگاه روزنامه آسیا
- ↑ «معامله پژو سیتروئن و جنرال موتورز نهایی شد». یورو نیوز فارسی، ۲۹ فوریه ۲۰۱۲.
- ↑ «قطع همکاری پژو با ایران پس از اتحاد با جنرال موتورز». دویچه وله فارسی، ۳۰ مارس ۲۰۱۲.
- ↑ «جزئیات قرارداد پژو با ایران/ ورود خودروهای تازه‌وارد از ۲۰۱۷».
- ↑ محصولات آتی گروه صنعتی ایران خودرو
- ↑ پرش به بالا به:۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ “خودرو بانک - سایت تخصصی خودروها و ماشین‌های موجود در ایران”. www.khodrobank.com. Retrieved 2018-03-13.
- ↑ ایکوپرس. «تولید محصولات ایران خودرو بدون سرمایه‌گذاری نقدی در عمان». پایگاه اطلاع‌رسانی گروه صنعتی ایران خودرو، ۷ بهمن ۱۳۹۴. بازبینی‌شده در ۱۰ بهمن ۱۳۹۴.
- ↑ «صادرات خودروی ایرانی، رؤیایی شکست خورده». بازبینی‌شده در 2017-10-10.
- ↑ http://www.finds.ir/news.+«تولید آذ سمند در جمهوری آذربایجان؛ پروژه‌ای شکست خورده با سرمایه‌گذاری 14 میلیون دلاری». بازبینی‌شده در 2017-10-10.
- ↑ «چرا خودروسازی مزیت نسبی در تولید و صادرات ندارد؟».
- ↑ «سند ناکارآمدی».
- ↑ «چرا ایران خودرو در جا زد ولی هیوندای میلیاردی سود کرد؟». بازبینی‌شده در ۲۰۱۷-۱۰-۱۰.
- ↑ «افزایش کیفیت خودروهای ایران خودرویی، آری یا نه؟».
- ↑ «ابعاد تازه از بحران مالی در سهام خودرو سازان». بازبینی‌شده در 2017-10-10.
- ↑ «سایپا و ایران‌خودرو با ۲ میلیارد دلار زیان انباشته به روحانی تحویل داده شد/ خودروسازان طبق قانون تجارت ورشکسته بودند».
- ↑ «شریعتمداری: فقط ایران‌خودرو و سایپا در عالم خلق نشده‌اند - اخبار تسنیم - Tasnim» (fa). به کوشش خبرگزاری تسنیم - Tasnim. بازبینی‌شده در 2018-01-25.
