انقلاب صنعتی چه بود و در چه دوره‌ای روی داد؟

اصطلاح انقلاب صنعتی یا Industrial Revolution یکی از واژه‌های رایج در فضای مدیریت است.

کمتر کتابی را می‌توانیم در حوزه مدیریت بیابیم که به نوعی به انقلاب صنعتی اشاره نکرده باشد.

به همین علت در این مطلب از سلسله مطالب واژه نامه متمم، تصمیم گرفتیم توضیح مختصری درباره این اصطلاح ارائه کنیم.

چه کسی اصطلاح انقلاب صنعتی را رواج داد؟

اصطلاح انقلاب صنعتی در قرن نوزدهم (بعد از سال‌های ۱۸۳۰) در نوشته‌ی متفکران و نویسندگان متعددی مشاهده شده است.

لویی بلانکی (Luis Blanqui) و فردریش انگلیس (دوست نزدیک مارکس و از بنیان‌گذاران مارکسیسم) از جمله کسانی بودند که این اصطلاح را برای نخستین بار به کار بردند.

اگر چه رواج اصطلاح انقلاب صنعتی به شکلی که ما می‌بینیم و می‌خوانیم و می‌شناسیم، بیشتر به کار مورخ معروف انگلیسی آرنولد توینبی (Arnold Toynbee) بازمی‌گردد.

او در سال ۱۸۸۴ مجموعه‌ درس‌هایی تحت عنوان تاریخچه انقلاب صنعتی در انگلستان برگزار کرد و سعی کرد برای دانشجویان خود، ریشه‌ها و ویژگی‌ها و اثرات تحولات صنعتی را شرح دهد.

مجموعه درس‌های توینبی، یکی از علت‌های تثبیت اصطلاح انقلاب صنعتی بود.

پیامدهای انقلاب صنعتی

در مورد انقلاب صنعتی و پیامدهای آن،‌ده‌ها کتاب و صدها مقاله نوشته شده است.

طبیعی است که نباید انتظار داشته باشیم در حد چند جمله بتوان در مورد پیامدهای این تحول بزرگ در قرون اخیر سخن گفت.

آنچه در ادامه می‌آید صرفاً چند نمونه سرنخ است که آنها را بدون قضاوت در مورد مثبت یا منفی بودن‌شان، مورد اشاره قرار می‌دهیم:

  شکل گیری کارخانه‌ها و کسب و کارهایی در مقیاس بزرگ

  شکل گیری دانش مدیریت نوین

  خلق شکل‌های جدیدی در دارایی و سرمایه

  شکل گیری ساختار جدیدی از طبقات اجتماعی و نیز شکل جدیدی از شکاف‌های اقتصادی که حتی می‌توان ریشه‌‌ی جنبش‌های کمونیستی سال‌های بعد را در آن‌ها جستجو کرد.

  ظهور قدرت‌های صنعتی در عرصه‌ی جهانی

  افزایش قدرت سیاسی کشورهای دارای منابع زیرزمینی و انرژی

منبع:

The industrial revolution in the world history, Peter Stearns

The industrial revolution (Oxford’s Very Short Introduction series)